De huidige context van populisme
In de afgelopen jaren heeft het fenomeen populisme in veel westerse landen terrein gewonnen, wat heeft geleid tot een aanzienlijke verandering in het politieke landschap. Tijdens de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten en in Europa zijn politieke krachten ontstaan die zich losmaken van traditionele centristische posities.
Deze verandering is het resultaat van een groeiende polarisatie, mede aangewakkerd door de evolutie van de massamedia en door de ontgoocheling van burgers over instellingen.
Populisme wordt gekenmerkt door zijn anti-establishment retoriek en door de belofte om de stem van het ‘volk’ tegen de elites te vertegenwoordigen. Deze trend roept echter belangrijke vragen op met betrekking tot economische stabiliteit en toekomstig fiscaal beleid. De gevolgen van dergelijke regeringen kunnen aanzienlijk zijn, niet alleen op nationaal niveau, maar ook op mondiaal niveau.
Expansief fiscaal beleid en de effecten ervan
Een van de gemeenschappelijke kenmerken van populistische regeringen is de invoering van een expansief fiscaal beleid. Hoewel deze maatregelen op korte termijn tot economische groei kunnen leiden, brengen ze aanzienlijke risico’s met zich mee. Fiscale stimuleringsmaatregelen kunnen in feite leiden tot inflatie, waardoor centrale banken gedwongen worden in te grijpen bij renteverhogingen. In een omgeving van economische vertraging kan dit leiden tot neerwaartse druk op de aandelenmarkten
.
Bovendien zou de goedkeuring van een agressief fiscaal beleid de houdbaarheid van de overheidsbegrotingen in gevaar kunnen brengen, wat kan leiden tot hoge tekorten en een stijging van de schuld. De gevolgen op lange termijn van dergelijke keuzes kunnen schadelijk zijn, aangezien de economische groei lager is dan met stabielere en verantwoordelijkere overheden had kunnen worden bereikt
.
Toekomstperspectieven en uitdagingen waarmee we het hoofd moeten bieden
Met het oog op de toekomst is het cruciaal om na te denken over de uitdagingen die populisme voor de wereldeconomie met zich meebrengt.
Een recente studie heeft aangetoond dat populistische regeringen vaak hoge economische kosten genereren, met een negatief effect op het bbp per hoofd van de bevolking. Na 15 jaar populistisch bewind is het bbp per hoofd van de bevolking 10% lager dan in alternatieve scenario’s
.
Bovendien vormen commercieel isolatiebeleid en hoge begrotingstekorten gemeenschappelijke erfenissen van deze administraties. Deze factoren kunnen de economische groei belemmeren en het concurrentievermogen op lange termijn in gevaar brengen.
Het is daarom van essentieel belang dat investeerders en beleidsmakers aandacht besteden aan deze dynamiek, zodat ze het hoofd kunnen bieden aan een steeds complexer en onzekerder economisch klimaat
.